එකෝමත් එක රටක තිබුණා පොකුණක්. ඒපොකුණට රාක්ෂකයෙක් අරක්ගෙන හිටියා. ඒහින්දා ඒපොකුණේ දිය බොන්න කිසිම සතෙක් සිව්පාවෙකුට ඉඩක් ලැබුණෙ නැහැ. එක්තරා වඳුරු කණ්ඩායමක නායක වඳුරා මේ ගැන හොඳින් නිරීක්ෂණය කරා. සත්තු පොකුණට ගියපු අඩිපාරවල් නම් තියනවා. නමුත් නැවත පොකුණෙන් ගොඩට ආප අඩි සළකුණු නම්නැහැ. වඳුරු නායකයා තේරුම්ගත්තා මේපොකුණෙ යම් අනතුරක් තියනවාකියලා. වඳුරු නායකයා තමන්ගේ කණ්ඩායමත් එක්ක කැලේට ගිහින් බට පඳුරකින් බට කඩාගෙන ඇවිත්, පොකුණ ආසන්නයේ තිබුණු ගස් උඩට නැගල පොකුණට බටේ දාලා වතුර බ්ව්වා. වඳුරු නායකයාගේ දී ස්ථානෝචිත ප‍්‍රඥාව නිසා වඳුරු කණ්ඩායම රාක්ෂයාගෙන් බේරුණා. මේසාරාංශ ගත කළේ නළපාන ජාතකය කියල අපි හැමෝම දන්නවා. ඉතින් නළපාන ජාතකයයි අද දවසේ අපේ ජීවිතයයි අතරෙ තියන සම්බන්දෙ මොකක්ද? ඒ සම්බන්දය පැහැදිලි කරන්න තමයි නළපාන ජාතකය සාරාංශගත කළේ.
අපි අද දවසේ ලාංකීයදේශපාලනයේ හැසිරීම් රටාව සහ ලාංකීය මිනිසුන්ගේ හැසිරීම් රටාව ගැන සලකා බැලූවම මේ සම්බන්දය මොකක්ද කියලා හොඳින්ම පැහැදිලි වෙනවා. ලංකාව කියන්නේ ලස්සන පොකුණක්නම්, ඒ පොකුණ අපි හැමෝටම අයිති එකක්. අපි හැමෝටම අයිතියක් තියෙනවා පොකුණට බැහැල නාන්න, දියබුං ගහන්න, වතුර බොන්න, රෙදි හෝදගන්න, කැමති තැනකට පීනන්න. ඒත් අපිට අපි කැමති හැමදේම කරන්න තිබෙන අයිතිය දැන් අපට අහිමිවෙලා ඉවරයි. එහෙම වෙන්නේ, ඒ පොකුණෙ රාක්ෂයින් එකෙක් දෙන්නෙක් නෙමෙයි, සෑහෙන්න පිරිසක් අරක්ගෙන ඉන්න නිසා.
එතකොට අපි මොකද කරන්නේ? අපි කොහොමද අපට තියන මේ එකම පොකුණෙන් වතුර නොබී ජීවත්වෙන්නේ. එක්කෝ අපි වතුර නැතුව මැරෙන්න ඕන. එහෙම නැත්නම් ඕන දෙයක් වෙච්චදෙන් කියල ලොකු අවදානමක් අරගෙන වැවට බහනින්න ඕන. හැබැයි ප‍්‍රශ්ණයක් තියනවා. මීට කලින් එහෙම අවදානමක් අරගෙන පොකුණට බැහැපු එකා දෙන්නාගේ ගියපු අඩි සළකුණු මිසක් ආයිමත් ගොඩට ආපු අඩි සළකුණු නම් නැහැ. ඒ දේවල් දැන දැනත් තවමත් වැවට බැහැල රාක්ෂයන්ට අභියෝග ඛරන මිනිස්සු ඉන්නවා. ඒ අතරෙ අති බහුතරයක් නළපාන ජාතකයේ වඳුරො රංචුව වගේ ෂේප් එකේ පැත්තකට වෙලා ඉඳන් බටදාලා යාන්තං වතුර ටිකක් බොනවා.
ලංකාවේ මිනිස්සු වැඩි දෙනෙක්, තමන්ගේ ජීවිතෙට ඉතාම දරුණුවටම දැනෙන ප‍්‍රශ්ණ සම්බන්දයෙන් කි‍්‍රයාකරන්නේ මෙන්න මේ ෂේප් න්‍යායෙන්. තමන්ගේ වැඬේ යාන්තං කොහොමහරි කරගන්න පුලූවන්නම්, ඒ හොඳටම ප‍්‍රමාණවත්. ප‍්‍රශ්ණෙට උත්තරයක් හොයන්නෙවත්, හොයන්න උත්සාහ කරන්නෙවත් නෑ. අඩු තරමින් ප‍්‍රශ්ණෙට උත්තර හොයන්න හදන අනෙක් මිනිස්සුන්ට වචනයකින්වත් සහයෝගයක් දෙන්නෙ නැහැ. ෂේප් එකේ පැත්තකට වෙලා ඉඳගෙන බටයක් දාලා වැඬේ කරගන්නවා. ප‍්‍රශ්ණෙට උත්තර හොයන්න යන මිනිස්සු අර විලේ ඉන්න රාක්ෂයා කනවා.
ආණ්ඩුවේ ආයතනයකට වැඩක් කරගන්න ගියහම එතන තියන ගැන කවුරුවත් වදවෙන්නෙ නැතුව, ඒ ගැන කථාකරන්නෙ නැතුව ෂේප් එකේ අත යටින් ගානක් දීලා තමන්ගෙ වැඬේ කොහොමහරි කරවගන්නවා. ඊටපස්සේ එළියට ඇවිල්ල බනිනවා, මුන්ට හෙණ ගහන්න ඕන කියලා. ප‍්‍රශ්ණෙ ගැන ඇතුළෙදි ඇත්තටම ප‍්‍රශ්ණ කරන මනුස්සයගේ වැඬේ ඉතින් ජීවිතේට කෙරෙන්න නැහැ.
බස් එකේ යද්දි හරක් පටවල වගේ කිසිම ගාණක් නැතුව කොහොමහරි එල්ලිලා යනවා. බස් එක ඇතුළෙදි ඒ සම්බන්ධයෙන් වචනයක්වත් කියන්නේ නැහැ, මොකද කථා කළොත් කොන්දොස්තර කණට දෙකක් ගහල බස් එකෙන් එළියට දානවා. ඒහින්දා අර තනි කොන්දට බයේ, හිමින් මුණු මුණු ගගා ඉඳලා, බැහැල යන ගමන් බනිනවා බස්කාරයටයි, ඩ‍්‍රයිවර්ටයි, කොන්දොස්තරටයි, ඒගොල්ලන්ගෙ දෙමව්පියන්ටයි අම්ම මෝ නැතිවෙන්න. ඒ වගේම නිකමට හරි එකම එක මනුස්සයෙක් හරි බස්එක ඇතුළෙදි මේකට විරුද්ධව කථා කළොත්, මිනිහට කොන්ද දෙකක් දීලා බස් එකෙන් බස්සනකොටත් මේ නපුංසක මිනිස්සු ඔහේ බලන් ඉන්නවා. නිකමට හරි බස්එකේසෙනග තීරණය කළොත්, අපි මේ බස් එකේ යන්නෙ නැහැ, අපි බහිනවා, දෙනව අපි ඔක්කොටම අපේ සල්ලි ආපහු කියලා, ඩ‍්‍රයිවර්ටයි කොන්දොස්තටරයි වහකන්න තමයි වෙන්නේ. මොකද ඒ ගොල්ලො පිනට කරන වැඩක් නෙමෙයිනෙ මේ, ජනතාවගේ මුදලින් තමයි ඒ අය ජීවත්වෙන්නේ. අනික එතන ඉන්නෙ දෙන්නයි, බස් එකේ ඉන්නවා දාහක් විතර හරක් වගේ පටවපු සෙනග. ඒත් මිනිස්සු තෝරගන්නේ කොහොම හරි පරක්කු නොවී තමන්ගෙ ගමන යන්න ඕනේ කියන ෂේප් න්‍යාය. ජනතාව එකමුතුවෙලා ඒ වගේ එඩිතර තීරණයක් ගත්තනම්, ඉදිරියෙදි, බස්එකක ගෙනයන්න පලූවන් නියමිත මිනිස්සු ප‍්‍රමාණයක් ගැන තීරණයක් ගැනීම වගේම, හැමතැනම නවත්ත නවත්ත කොට කොට යන එක පවා නවත්තගන්න තරම් බලයක් මගී ජනතාවට ලැබෙන්න ඉඩ තිබෙනවා. එහෙම වුණොත් ඒ වාසිය ලැබෙන්නෙ අපි හැමෝටමයි කියල කවුරුවත් හිතන්නේ නැහැ.
පොලිස් කාරයෙක් දාහක් සෙනග ඹැද්දෙ කාටහරි මනුස්සයෙකුට කණට ගහනකොට, ගුටි කන මිනිහ විතරක් නෙමෙයි, වටේ පිටේ ඉන්න අනිත් මිනිස්සු පවා වචනයක් නොකියා ගොළුවො බීරෝ වගේ ඔහේ බලන් ඉන්නවා. මිනිහෙකුට එහෙම නිකරුණේ පහරදෙන්න කිසිම අයිතියක් නැහැ කියල සහ, ඒක පොලිස්කාරයගේ වැඩ තහනම් කරන තැනට පවා ගෙනියන්න පුලූවන් වැරුද්දක් කියලා කිසිකෙනෙක් කථාකරන්නෙ නැහැ. මොකද කථා කරොත් සමහරවිට ගුටි කන්න වෙයි කියලා, නැත්නම් කට උත්තර දෙන්න, සාක්කී දෙන්න, පොලීසි උසාවී ගානේ රස්තියාදු වෙන්න වෙයි කියලා හිතලා. නමුත් ඒ වගේ සිදුවීම් කිහිපයකට ජනතාව එකතුවෙලා නිසි ප‍්‍රතිචාර දැක්වුවොත්, ඉස්සරහට පොලිස්කාරයා පවා සාමාන්‍ය මිනිහෙකුට අත උස්සන්න කලින් දෙපාරක් හිතනවා. මනුස්සයෙකුට මනුස්සයෙක් විදියට සලකනවා.
මේවගේ දාහක් උදාහරණ ගෙනහැර පාන්න පුලූවන් අද දවසේ ලාංකිකයාගේ ෂේප් එකේ ජීවත්වීමේ හෙවත් බටයක් දමා වතුර බීමේ න්‍යාය ගැන. මොකද අපි ජීවත්වෙන ලංකාවේ උඩ ඉඳල පහලටම අපිට දකින්න ලැබෙන්නෙ මෙන්න මේ වගේ තත්ත්වයක්. අපි ඇත්තටම ‘ජීවත්වීම’ කියන දේ සහ ‘නිදහස’ කියන දේ තේරුම ගැනවත් කිසිම අවබෝධයක් නැති ජාතියක්. අපට තියෙන්නේ ඒ වචන විතරයි, ඒකේ සැබෑ අර්ථය නැහැ. එහෙම අවබෝධයක් තිබුණානම්, මෙහෙම තත්තවයක් උදාවෙන්නත් බැහැ. මිනිස්සු කීප දෙනෙකුට විතරක් පොකුණ අරක්ගත්ත රාක්ෂයෝ වගේ ඉඳගෙන ජනතාවට පාට් දාන්න තරම් බලයක් ලැබෙන්නෙ නැහැ. අද දවෙස් ලංකාව ඇතුළෙදි අපි ජීවත්වෙන්න ඕන මොන විදියටද, හිතන්න ඕන මොන විදියටද, ලියන්න ඕන මොනවද, බලන්න ඕනෙ මොනවද, කන්න ඕන මොනවද, බොන්න ඕන මොනවද, හිනාවෙන්න ඕන කොහොමද වගේ හැමදෙයක්ම තීරණයකරන්නෙ මේ විල අරක්ගත්ත රාක්ෂයින්.
මේ කතාව කිව්වට පස්සෙත්, ගොඩ දෙනෙක් තර්ක කරන්න පුලූවන් මෙන්න මෙහෙම. ‘රාක්ෂයන්ට අභියෝග කරන්න ගිහින් මිනිස්සු ජීවිතෙන් වන්දි ගෙවනව අපි දැකල තියනවා. ඒක මහ මෝඩකමක්.’ ‘ඔව්, ප‍්‍රශ්ණ තියෙනවා තමයි, ඒත් ඉතින් ෂේප් එකේ හිටියොත් අවුලක් නැතුව කොහොම හරි නොමැරි ඉන්න පුලූවන්නේ.’ ‘ඇයි මේ ගොන් වැඩ කරන්නෙ නැතුව අපි වගේ ෂේප් එකේ බටයක් දාලා වතුර ටිකක් බොන්නෙ නැත්තේ කියලා.’
නළපාන ජාතකයෙදි වඳුරු නායකයා ගත්ත තීරණයෙ දී ඒක ‘ස්ථානෝච්ත ප‍්‍රඥාව’ බව ඇත්ත. මොකද වඳුරන්ට ඕන වුනේ වතුර ටිකක් බීලා යන්න විතරයි. ඒත් අපිට එහෙමද? වතුර ටිකක් බොනවට වඩා වැවෙන් කොච්චර වැඩ ගන්න තියනවද අපිට. අපි වඳුරො නෙමෙයිනේ. අපි මිනිස්සු. එතකොට අද දවසේ මේ වැවේ තැන් තැන්වල ගස් වලට නැගලා හැංගිලා බට දාලා වතුර බිබී ෂේප් එකේ ඉන්න මිනිස්සු හිතනව නම් ඒ ගොල්ලන් කරන වැෙඩි තමයි මේ වෙලාවෙ නුවණට හුරු වැඬේ, එහෙම නැත්නම් ‘ස්ථානෝච්ත ප‍්‍රඥාව’ කියලා, අපිට කියන්න වෙන්නේ ඔයාලා මිනිස්සු නෙමෙයි වඳුරො කියලා.
අපි හැමෝම පැහැදිලිවම දන්නව මෙතනලොකු අනතුරක් තියනවා. තියනවා විතරක් නෙමෙයි අනතුර දිනෙන් දින වැඩෙනවා. හරියට රාක්ෂයා එන්න එන්න ලොකු වෙනව වගේ. ඒ වගේම ෂේප් එකේ බට දාගෙන වතුර බොන්නෙ නැතුව රාක්ෂයාට අභියෝග කරන්න උත්සාහ කළ මිනිස්සුන්ට වෙච්ච දේ පවා අපි දන්නවා. ඔවුන් විලට ගිය අඩි සළකුණු හැර නැවත ගොඩට ආපු සළකුණු නැත හින්දා. මොකද අපි ඉහත කතා කළ අනිත් සෑම ප‍්‍රශ්ණයදීම වගේ, තනි තනිව සටන්කරල අයිතීන් දිනාගන්න බැහැ. නමුත් අපි හැමෝම ඇත්ත ප‍්‍රශ්ණෙදි එකතුවෙලා ඊට විරුද්ධව සටන් කළොත් අපිට ඕනෑම යකෙක් රාක්ෂයෙක් පරද්දන්න පුලූවන්. එහෙම පරද්දල විලේ සැබෑ අයිතිය රාක්ෂයන්ගෙන් ජනතාවට ලැබුණු දාට, යාන්තං බට දාලා හැංගී හැංගී වතුර ටිකක් බීලා සැනසෙනවා වෙනුවට, කිසිම බයක් සැකක් නැතුව වැවට බැහැල දිය බුං ගගහ නාන්න, කැමති කොණකට නිදහසේ පීනන්න, ඇති තරම් වතුර බොන්න, ඔරු පදින්න, මෙකී නොකී හැමදේම කරන්න අපිට අයිතිය ලැබෙනවා. ‘නිදහස’ කියන්නේ ඒකට. එහෙම නැතුව පෙබරවාරී 4 වෙනිදට ගෙදර සිංහ කොඩියක් දාන එකට නෙමෙයි.
ඒනිසා කවුරුහරි අපි වෙනුවෙන් සටන් කරනතුරු හැංගිලා බලන් ඉඳලා, ඒ මනුස්සයා රාක්ෂයා කද්දි සද්දනැතුව කටවහගෙන තමන්ගෙ වැඩක් බලාගෙන පැත්තකට වෙලා ඉන්නේ නැතුව, නැගී සිටින්න මේ තමයි කාලය. ජීවිතේ දිනාගන්න සටන් කිරීම ෂේප් එකේ බටයක් දාලා වතුර බොනව වගේ ලේසී වැඩක් නෙමෙයි. සමහරවිට ඒ සටනෙදී අපට අපේ ජීවිතය පවා අහිමිවෙන්න පුලූවන්. නමුත්, ඒ දිනාගන්නා ‘සැබෑම නිදහසේ’ මිහිරි අයිතිය අපෙන් පසු ජීවත්වෙන පරපුරක් හෝ හිත පුරා විඳීවී.
ලෝකාන්තය 